تاریخ مقاله : 1398/04/16

گروه معماری مهندسی ایرانادکور ، متخصص در طراحی دکوراسیون داخلی منزل ، با سالها سابقه در زمینه دکوراسیون داخلی در شیراز ، آماده ارائه خدمات مشاوره ، طراحی و اجرای دکوراسیون منزل و محل کار شما خواهد  بود . برای کسب بهترین نتیجه در خصوص انتخاب و خرید فرش ، با مشاوران ما در تماس باشید و از نظرات کارشناسانه آنها بهره مند گردید .

راهکارهای انتخاب فرش

شاید به این موضوع فکر کنید که ترتیب انتخاب وسایل دکوراسیون خانه چیست ؟ اول مبل بخریم یا فرش ؟ پاسخ اینجاست : بهترین کار این است که ابتدا مبلمان خود را با توجه به سلیقه خود انتخاب کنید ، سپس با توجه به بافت و رنگ و مدل مبلمان ، برای خرید فرش اقدام نمایید . مگر اینکه فرشی که در نظر دارید بسیار خاص باشد و بخواهید رنگی از فرش را بیرون بکشید و متناسب با آن مبلمان و سایر وسایل خانه را خریداری نمایید . فرشی با این خصوصیات احتمالا یک اثر هنری تمام عیار است که بخاطر آن حاضر می شویم زحمت هماهنگی بقیه المان های منزل با آن را به جان بخریم . بهرحال فرش ، یکی از اجزای مهم خانه است که بسیار به چشم می آید و بسیار مهم است که انتخاب ما چیست .

فرش ایرانی

فرش زیبای ایرانی یکی از افتخارات هنرمندانه کشورمان است . این تابلوی زیبای جادویی در هر خانه ای که پهن شود با خود اصالت و شکوه به همراه دارد . فرش ایرانی مانند قالی سلیمان به هرجا که پرواز کرده ، اسم ایران را همراه با زیبایی خود به درخشش درآورده است . قدمت فرشبافی ایرانیان به حدود 2 تا 3 هزار سال قبل از میلاد می‌رسد . در حفاری‌های شهر سوخته و محوطه‌های باستانی بین‌النهرین ، وسایل و ابزارآلات قالی‌بافی یافت شده که نشان از قدمت 4 تا 5 هزار ساله رواج این هنر کاربردی در ایران زمین دارد . دوام فرش ایرانی از عمر بشر خارج است چه بسا فرشهای هنرمندانه اجداد ما که همچنان زنده و جاویدان ، پا می خورند و با پا خوردن ، ارزش بیشتر و بیشتری می یابند . پس اولین انتخاب ما می تواند فرش اصیل دست بافت ایرانی باشد . از خصوصیات فرش ایرانی تنوع بالا برای انتخاب است . از خانه های روستایی در ییلاق تا مدرن ترین خانه ها می تواند جایگاه فرش ایرانی باشد . قالی ایرانی را می توانیم دراتاق پذیرایی ، هال ، نشیمن ، اتاق خواب ، راهرو ها و هر کجا پهن کنیم ، بدون اینکه نگران عدم هماهنگی باشیم .

راه های تشخیص اصل بودن فرش دستبافت ایرانی

• اولین روش تشخیص ، مراجعه به اتیکت پشت فرش و مطالع دقیق آن است . فرشهای تقلبی فاقد اتیکت هستند یا اتیکت آنها اطلاعات دقیق و واضحی را ارائه نمی دهد . مواردی که در اتیکت فرش درج می شوند شامل وزن فرش ، محل بافت فرش ، جنس الیاف به کار رفته در فرش ، تعداد گره و تراکم فرش است .
• میزان پرزدهی : در فرش های تقلبی میزان پرزدهی بسیار بالاتر از فرشهای دستبافت اصل است .
• یکدست بودن رنگ زمینه قالی ، قالی های تقلبی اکثرا دارای رنگ زمینه یکنواخت نیستند مثلا تا نصف قالی رنگ زمینه کمی روشن تر از بقیه قالی است .
• به این موضوع بسیار دقت کنید که اندازه فاصله لبه حاشیه بالایی قالی تا وسط ترنج ، اگر بیشتر از 3 سانتی‌متر با اندازه فاصله آنجا تا لبه حاشیه پائینی تفاوت داشته باشد ، از قیمت قالی بسیار کم می‌شود .
• به نظم گره ها در پشت قالی دقت کنید ، قالی نباید دچار کم بافی باشد . مثلا در یک قالی 50 رج که باید در هر 7 سانتی‌متر 50 گره داشته باشد ، گره‌ها کمتر است ، یا گره‌ها خوب شانه نخورده و پرزها کشیده نشده است ، به‌هر حال یک جای کار عیب دارد .
• گل های نا متقارن قالی ، اینجا یک نگاه حرفه ای دقیق لازم است تا دقیقا گلهای هر طرف را با طرف مقابل مقایسه کند و تغییر طرح و اندازه و رنگ را تشخیص دهد .

انواع فرشهای ایرانی

فرش های ایرانی یا ترکی بافند یا فارسی باف ، در روش ترکی باف هر دو سر پرز از لای تار رد می‌شود و گره می‌خورد . این روش وقت زیادی می‌خواهد و مخصوص قالی‌های ریز بافت و نقشه‌های ظریف با رنگ‌های متنوع و خطوط نازک است.  پرزهای چنین فرشی را می تواند تا ته چید و در حد مخمل کوتاه کرد و هر چه پا بخورد باز نمیشود و مرغوب تر می شود مثل قالی کرمان ( قالی کرمون ) فرش‌های قم ، تبریز ، اصفهان و کرمان ترکی بافند ، اما فرش های  فارسی باف درشت گره و سنگین هستند . اگر زیاد آنرا کوتاه کنیم از هم باز می شوند و ارزان هستند . نقش های آنها ظریف و مینیاتوری نیست . قالی‌های فارسی‌بافِ بختیاری ، مشهد ، اراک ، همدان و… مشهورترند . اما هنوز ارزش و دوام این فرش ها بسیار فراتر از فرشهای ماشینی است و رنگهای شاد آن انرژی خوبی با خانه ما می بخشد .

فرشهای تبریز ، کرمان ، قم و کاشان

فرش تبریز معمولا با ترکیب نقشه سایر شهر ها بدست می آید . مثلا فرش تبریز نقشه کرمان ، فرش تبریز نقشه اصفهان . رنگها معمولا ملایم است و فرش پوک است . مشخصه اصلی فرش قم ، نظم در بافت تار و پور در پشت قالی است ، تار و پود و گره ها به قدری منظم و ردیف هستند که با فرش ماشینی اشتباه گرفته می شوند . در فرشهای قم خبری از ترنج و لچک نیست و رنگ های کرمی ، زرد و سفید عاجی بیشترین رنگای این فرشها هستند .

فرش کرمان از فرش های متنوع و شاد ایرانی است که بیشتر نقش درخت و برگ و گل در آن به چشم می خورد . بافت فرش کاشان ، با پشم بسیار ظرف انجام می شود که بسیار نرم و مخملی به نظر می آید چون از پشم مرینوس برای بافت آن استفاده می شود .

انتخاب طرح ها و نقوش مختلف فرش ایرانی بسته به دکوراسیون منزل

ترنج : نقش بزرگ وسط قالی . لچک : نقش قرینه چهارگوشه قالی .

تفاوت کلمه قالی و فرش : هنگامیکه فرش ، بزرگ می شود و از حالت قالیچه که معمولا 1 تا 1.5 متری است بزرگتر می شود نامش قالی می شود .

• اگر از دوستداران فرش های ریز بافت و هنری هستید و دوست دارید باغی از گل به خانه بیاورید و اردیبهشت را هر روزه کنید ، قالی لچک و ترنج یا «شکارگاه» تبریز، قم و اصفهان را بخرید یا «ریزماهی» خوی و «هزاره هریس» مرند. البته این نوع فرش‌ها گران هستند .
• بعضی ها نقوش روستایی و ایلیاتی را بیشتر دوست دارند طرح‌های «انسان و حیوان»، «گل و مرغ»، «درختی» «درخت و انسان» و «پای شتر» استان‌های فارس، خراسان شمالی، کردستان و گلستان . اینها ارزان تر هم هستند .
  اگر از ترنج و لچک های پر نقش و نگار خسته اید و فرش ساده تر را می پسندید و دنبال فضای آرامتری برای خانه خود هستید قالی‌های کویری کرمان و اردکان را برگزینید . زمینه این قالی‌ها مثل طبیعت کویر به رنگ‌های شتری، خاکستری و کرم است. قای های «محرمات»، «راه راه» و «قاب قرآنی» از همین نوع هستند.
• اگر وسایلتان اسپرت است اما هنوز قالی دستبافت میخواهید ،  پیشنهاد ما به شما از طرح‌های هندسی «خشتی»، «قاب‌قابی»، «میناخانی»، «بته جقه» اصفهان، کاشان یا اراک است که دارای طرح های اسپرت و مدرن تر و جون پسند تری نسبت به بقیه نقوش است .

• چنانچه فرش دستبافت از شما دلبری می کند اما قیمت بالای آن ها شما را می ترساند از طرح‌های «ریزماهی» ، «محرابی» و «لچک ترنج» استان‌های همدان ، کاشان و زنجان بخرید که از پشم کلفت بافته می‌شود و همان فرش خرسک است . اما همچنان هنر دست است و پشم طبیعی .

انتخاب ابعاد فرش

در بحث جایگاه فرشهای ایرانی در دکوراسیون منزل به بررسی ابعاد می ر سیم .اصل درست اندازه قالی این است : قالی باید به اندازه ای بزرگ باشد که فضای زیادی را پر کند و اینقدر کوچک نباشد که فضا لخت به نظر برسد . قانونی کلی برای نحوه چیدمان مبلمان و فرش این است : هنگامیکه فرش را پهن کردیم و مبلمان را دور آن چیدیم ، مبل ها روی قالی قرار نگیرند ، اما مهمانانی که روی مبل می نشینند پایشان روی قالی باشد نه روی زمین . اگر فضای ما کوچک است پهن کردن یک قالی خیلی کوچک فضا را کوچکتر از چیزی که هست نشان میدهد .

در اتاق خواب هم باید قالی را طوری انتخاب کنیم که تخت روی آن قرار نگیرد ، اما هنگامی که بیدار شدیم اولین قدممان روی قالی باشد .

استفاده از چندین قالیچه کوچک که هارمونی رنگ دارند به جای یک فرش بزرگ معمولا فضا را جوان و زیبا می کند و می توانیم در صورت کثیف شدن هر یک آنرا براحتی تمیز کنیم و یا در موقع تغییر دکوراسیون ، آنها را با تنوع بیشتری بچینیم . در هر صورت سعی کنید لبه های دیوار بین 30 تا 50 سانتی متر خالی از قالی و قالیچه باشد . در مقاله دانستنی های جالب طراحی داخلی در همین سایت نکاتی در خصوص دکوراسیون داخلی آورده شده ، که مطالعه آن خالی از لطف نیست .

بهترین محل برای پهن کردن فرش دستبافت

• در ورودی خانه اولین قطعه فرش خود را پهن کنید . این فرش می تواند فرشی پاخورده و کهنه باشد تا اصالت و قدمت را نشان دهد . ضمن اینکه خاک کفش ها را میگیرد و شما نگران شستشوی آن نیستید .
• قسمت بعد راهرو ها هستند . کسر فرشهای دستبافت مخصوص راهرو ها بافته شده اند تا جلوه گاه سلیقه شما باشند . فرش مناسب راه پله هم وجود دارد که می توانید استفاده نمایید .
• نشیمن ، هال و سالن پذیرایی ، مهمترین قسمتها برای پهن کردن فرشهای اصلی شما هستند . اگر در خانه شومینه دارید ، حتما فرش را جلو شومینه پهن کنید تا حس دورهمی و گرما و صمیمیت بیشتر در مهمانی ها داشته باشید .
• اگر مبلمان شما شلوغ است ، سعی کنید از فرشهایی با نقشهای خلوت تر و روشن تر و بالعکس با مبلمان ساده فرشهای شلوغ و شادتر انتخاب نمایید تا فضا بی نظم و آشفته یا خلوت و خالی نماند .

نکاتی در نگهداری فرش های ایرانی

• مراقب بید باشید . مرتب قالی ها را زیر و رو و جارو کنید . از نفتالین برای فرش های لوله شده بهره ببرید .
• شستن قالی دستبافت از قیمت آن بشدت می کاهد بنابراین از رو فرشی در مناطق پر رفت و آمد و جلو آشپزخانه استفاده کنید .
• فقط فرشهای معتبر را میتوانید با آب و صابون بشویید و یا به قالیشویی بسپارید چراکه بقیه فرشها ممکن است رنگ ها با هم ترکیب شود و کلا از بین برود .
• هر شش ماه یکبار فرش را سر و ته کنید تا پا خور آن خراب نشود .
• از گیس کردن و چسباندن ریشه های قالی خودداری کنید .
• از گذاشتن گل و گلدان و پایه مبل های استیل بر روی فرش دستبافت جلوگیری کنید .
• اگر فرش دچار بید زدگی یا پارگی شد به مراکز ترمیم فرش معتبر مراجعه نموده و حتما آنرا اصلاح کنید تا بقیه قسمتها سالم بماند و پارگی جلو تر نرود .
• از تابش مستقیم نور خورشید روی فرش جلوگیری کنید .

امید است مطالب ارائه شده ، در انتخاب بهتر فرش به شما کمک کرده باشد . چنانچه سوال یا ابهامی در خصوص جایگاه فرشهای ایرانی در دکوراسیون منزل دارید ، کارشناسان خبره ایرانا دکور در کنار شما خواهند بود . با دفاتر ما در شیراز در تماس باشید .

نویسنده  : ص . توکلی / عضو تیم تحریره ایرانادکور