موضوع: موکت و انواع آن (استانداردها و راهنمای انتخاب موکت)
مدت زمان مطالعه: 8 دقیقه
تاریخ: 20 بهمن
*ساختمان الياف موکت (Construction):
ساختمان الياف موکت یا حالت ظاهری موکت که منظور سطح فوقانی موکت است عموما سه حالت مختلف زیر را دارد:
1. سطح الياف برش خورده (Cutpile)
۲. سطح الياف برش نخورده (Loop pile)
٣. ترکیبی از دو روش فوق (cut & loop)
هر کدام از سه حالت فوق بر اساس نیاز مشتری و استاندارد و محل مورد نظر، انتخاب می شوند.
*روش رنگرزی الیاف موکت:
یکی از مباحث عمده مربوط به موکت نحوهی رنگرزی موکت و الياف آن بوده که در حفظ ظاهر موکت و جلوهی موکت در زمانهای طولانی مورد توجه واقع می شود. روشهای مختلف رنگرزی الیاف موکت به شرح زیرند:
الیاف رنگی (Yarn dyed): در این حالت الياف قبل از اینکه در موکت بافته شوند رنگرزی می شوند و بعد از رنگرزی الیاف، موکت با استفاده از آنها بافته می شود. مقاومت در برابر تغییر رنگ در این روش بسیار بالا است و در طول سالهای متوالی رنگ موکت تغییر نمی کند.
محلول رنگی (Solution dved): در این روش قبل از اینکه الیاف تولید شود، گرانولهای مربوطه در کارخانه رنگ آمیزی و تبدیل به الیاف می شود. الیاف تولید شده با این روش رنگ آمیزی، بالاترین مقاومت در برابر تغییر رنگ را دارا هستند.
رنگ آمیزی تکه ای (Pieceived): در این روش الیاف موکت پس از اینکه به یکی از دو روش فوق تولید شد به صورت یکنواخت و يك رنگ بافته شده که بعد از تولید موکت با دستگاههای مخصوص، قسمتهایی از موکت رنگ می شود.
رنگ آمیزی چاپی (Print): در این روش روی الیاف پس از تولید موکت طرح و رنگ چاپ می شود و در این حالت امکان ایجاد طرحهای مختلفی بر روی موکت وجود دارد ولی در هنگام تمیز کردن و نگهداری از موکت بایستی از مواد تمیزکننده مشخص شده توسط کمپانی تولید کننده موکت استفاده کرد. در صورت عدم آگاهی از شرایط نگهداری موکت و مواد شوینده، تغییر رنگ موکت رنگ آمیزی شده به این روش نسبت به روشهای دیگر رنگ آمیزی بیشتر خواهد بود.

* استانداردهای لازم و راهنمای انتخاب موکت مناسب:
در مورد واژه استاندارد تعریف خاصی وجود ندارد و به طور کلی می توان گفت: «استاندارد سطح نیاز مشتری است.» ولی همواره یک سری موارد برای مسائل امنیتی و ایمنی در استانداردها تعریف میشود که مخصوصا در جائی که با عموم مردم سر و کار دارند بیشتر مد نظر قرار می گیرد. در بحث پوششهای کف، به ویژه موکت، استاندارهای اجباری برای محلهای عمومی مانند هتلها، سینماها، آمفی تئاترها، سالنهای کنسرت و جزء اینها تعریف شده که حتما بایستی این استانداردها در اجناس انتخابی مورد دقت و تأمل قرار گیرد. یک سری از استانداردها اجباری نیستند، ولی مورد نیاز و درخواست کاربر و بهره بردار قرار می گیرند که می توان به طور مثال به استاندارد میزان تردد (EN685) که همان استاندارد مقاومت کالای در معرض سایش است، اشاره کرد. به طور کلی نکتهی حائز اهمیتی که همواره بایستی به آن توجه خاص داشت این است که در بحث پوششهای دیوار و کف مخصوصا مکانهای عمومی، بعضی از استانداردها برای هر دو پوشش مشترك اند. (همانند استاندارد مربوط به مقاومت در برابر گسترش آتش، استاندارد آنتی باکتریال و مواردی از این قبیل) ولی در مورد پوششهای کف همواره بایستی استانداردهای بیشتری همچون مقاومت در برابر سایش، استاندارد میزان اصطكاك بين كفش و پوشش کف رعایت شود.
1. استاندارد حریق، مقاومت در برابر آتش و مقاومت در برابر گسترش آتش.
این استاندارد که از مهم ترین موارد مطرح جهت موکت در مکانهای عمومی است اصطلاحا همان استاندارد مقاومت در برابر گسترش حریق هم نامیده می شود. در میان موکتها، موکتی با مشخصات کاملا نسوز، وجود ندارد و موکت را حداکثر تحت عنوان کندسوز یا تندسوز عرضه می کنند. در مکانهای عمومی موکت باید این خاصیت را داشته باشد که خود عملا موجب گسترش حریق نشود و در صورتی که حریقى در يك نقطه رخ دهد، در ابتدای امر بایستی بر اساس يك سری از استانداردهای تعریف شده تا زمان کوتاهی در مقابل شعله مقاومت کند و در صورتی که دامنهی حریق موکت را بسوزاند، موکت شعله ور نشود و دامنه حریق به واسطهی موکت گسترش نیابد و آتش در همان نقطه اصطلاحا متوقف شود. از مهم ترین استانداردهای موجود در این زمینه میتوان به دو استاندارد زیر اشاره کرد:
- استاندارد ASTME648 آمریکا
- استاندارد 4796 BS انگلستان
مقاومت در برابر گسترش حریق در موکت با یکی از این دو استاندارد مشخص و تعریف می شوند که هر کدام از این استانداردها نیز زیرشاخه های خود را دارد.
استاندارد ASTME648:
این استاندارد دارای دو زیر گروه با مشخصات Class I و Class II است، موکتی که در زیر گروه Class I قرار می گیرد از لحاظ مقاومت در برابر گسترش حریق در ردهی خوبی واقع شده و در انتخاب موکت برای مکانهای عمومی در اولویت اول قرار می گیرد.
استاندارد BS4796:
این استاندارد دارای سه زیر گروهLow Level Ignition ، Medium Level Ignitionو High Level Ignition است و به ترتیب اولویت ذکر شده بایستی انجام شود. بهترین زیر گروه استانداردی همان Low Level Ignition است. پیشتر در مورد الیاف موکت به سه نوع الیاف پشم، پلی آمید و پلی پروپیلن اشاره کردیم؛ در جایگاه استاندارد حریق برای الیاف مذکور معمولا الیاف پشم و پلی آمید در هر دو استاندارد ذکر شده بالا در ردیف بالاتر و بهتری نسبت به الیاف پلی پروپیلن قرار دارند.
یعنی اینکه در مکانهای عمومی مانند هتلها، حتی المقدور نبایستی از موکتهای با الیاف پلی پروپیلن استفاده کرد.

2. استاندارد ضد الکتریسیتهی ساکن، Antistatic
یکی از مسائل و مشکلاتی که همواره کاربران موکت از آن گله دارند، ایجاد الکتریسیتهی ساکن به وسیله موکت است. موکت بر اساس نوع الیاف به کار رفته در آن، بر اثر تردد و حرکت مالشی در آن ایجاد الکتریسیته ساکن میکند. الکتریسیتهی ساکن در بعضی موارد، مخصوصا در محلهای اداری که در آن مکانها از سیستمهای کامپیوتری استفاده میشود، بیشتر تولید می شود و می تواند حتا سیستم کاری آن را دچار اشکال کند. موکتها بر اساس نوع الیاف به کار رفته در آن از لحاظ میزان تولید الکتریسیتهی ساکن به صورت زیرطبقه بندی می شوند:
- موکت با الیاف پشم
- موکت با الیاف پلی آمید
- موکت با الیاف پلی پروپیلن
کمترین الکتریسیته ی ساکن تولید شده در موکتهای با الیاف پشم و پلی آمید است و این استاندارد با علامت EN1815 تعیین می شود.
3. استاندارد عدم لکه پذیری و تغییر رنگ:
این استاندارد، مقاومت موکت در مقابل تغییر رنگ بر اثر مرور زمان و تابش نور مستقیم خورشید و همچنین سهولت در تمیز کردن لکههای به وجود آمده در موکت را نشان میدهد. برای بالابردن مقاومت در مقابل تغییر رنگ و عدم لکه پذیری بایستی به بخش نوع رنگرزی الیاف که در همین مقاله توضیح داده شد مراجعه شود. این استاندارد با استاندارد ISO105B02 مشخص میشود. برای انتخاب موکت استانداردهای بسیار زیادی وجود دارد که در اینجا به سه استاندارد مهم پرداخته شد.
*انتخاب موکت مناسب هتل براساس درجه و ستاره بندی هتلها:
همانگونه که قبلا به آن اشاره شد، «استاندارد سطح نیاز مشتری است و قابل ذکر است که بعضی از استانداردها اجباری هستند. برای انتخاب موکت برای هتلهای دو ستاره به بالا، همواره موارد متعددی وجود دارد که عدم در نظر گرفتن یکی از عوامل میتواند عاملی جهت عدم ارتقاء درجهی هتل باشد. مثلا در يك هتل چهار ستاره هیچگاه از موکت با الیاف پلی پروپیلن استفاده نمیشود و یا اینکه وزن الیاف در این حالت نبایستی از ۷۰۰ گرم در هر متر مربع کمتر باشد. سوئیتهای رویال (سلطنتی) هتلهای پنج ستاره معمولا از موکتهای پشم اکس مینستر (Axminister) استفاده می شود که در زیرلایه موکت حتما از لایه ی لاستیکی استفاده میشود. جهت ارتقاء درجه و گروهبندی، بالابردن کیفیت موکت و آرامش ایجاد شده در هنگام راه رفتن بر روی موکت، از عوامل اصلی در این رابطه به شمار می آید.
برچسب ها :