آغاز بهار، نویدبخش زایش و رستاخیز طبیعت است. با خانه تکانی، انسان نیز در پی هم‌نوایی با طبیعت، خود و خانه‌اش را برای تولد دوباره آماده می‌کند. خانه تکانی می‌تواند به عنوان نوعی تخلیه روانی و رهایی از استرس و اضطراب باشد؛ ان هم در اواخر سال!
شاید فكر می‌كنید خانه‌تکانی یك كار تکراری و سنتی و بدون اصول و قاعده است. اگر اینطور فکر میکنید در اشتباهید! شما می توانید با مدیریت صحیح و ضمن رعایت نكات علمی کارشناسانه خانه‌تکانی كنید و از نتیجه كارتان لذت ببرید. خانه‌تکانی برنامه ریزی شده و درست، به‌مراتب ساده‌تر از خانه‌تکانی‌های سنتی است و وقت كمتری از شما می‌گیرد. در این مطلب از ایرانادکور میخواهیم در خصوص راز و رمز های خانه تکانی به روش علمی سخن بگوییم.
ایرانادکور ، پیشتاز در طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی منزل ، واحد های تجاری ، اداری ، هتل و بیمارستانها ، رستواران و کافی شاپ ها ، مشاور و همراه شما در عینیت بخشیدن به رویاهای شما است . معماران تاثیر گذار ما حتما سلایق شما را در نظر خواهند داشت.
چرا ایرانی ها پیش از نوروز خانه تکانی می کنند؟
خانه تکانی، آئینی دیرینه و دلنشین در فرهنگ ایرانی است که با فرا رسیدن بهار و زمزمه عید نوروز، شور و هیجانی وصف‌ناپذیر را به خانه‌ها می‌آورد.
برخی معتقدند که ریشه خانه تکانی به دوران ایران باستان و آیین زرتشت مربوط می‌شود. در این آیین، پاکیزگی و نظافت از اهمیت بالایی برخوردار بود و مردم بر این باور بودند که با زدودن آلودگی‌ها و پلشتی‌ها از خانه، می‌توانند ارواح پاک و نیکو را به منزل خود دعوت کنند.
برخی دیگر نیز، خانه تکانی را به فلسفه کهن ایرانی در مورد نبرد دائمی بین خیر و شر مرتبط می‌دانند. در این باور، گرد و غبار و آلودگی نمادی از شر و تاریکی هستند و با نظافت و پاکیزگی، گویی انسان بر تاریکی غلبه می‌کند و روشنایی و خیر را به خانه خود دعوت می‌کند. در شاهنامه فردوسی، به نظافت و پاکیزگی کاخ‌ها و منازل در آستانه نوروز اشاره شده است.
امروزه، خانه تکانی نه تنها به عنوان یک سنت دیرینه، بلکه به عنوان فعالیتی مفید و ثمربخش برای حفظ سلامتی و شادابی خانواده شناخته می‌شود.
خانه تکانی یکی از معدود سنت هایی است که دست نخورده حفظ شده؛ در عصر مدرن، با وجود مشغله‌های فراوان، هنوز هم سنت خانه تکانی جایگاه خود را در فرهنگ ایرانی حفظ کرده است. گویی این سنت دیرینه، به مثابه پلی است که ما را به گذشته و ریشه‌هایمان پیوند میدهد و در عین حال، فرصتی برای نو شدن و استقبال از آینده‌ای روشن را به ارمغان می‌آورد.
با نزدیک شدن بهار و زمزمه عید نوروز، شور و هیجانی وصف‌ناپذیر در دل و جان ایرانیان ریشه می‌دواند. گویی نسیم روح‌نواز بهار، نغمه‌ای از نو شدن و شادابی را در گوشمان زمزمه می‌کند و ما را به پاکیزگی و نظافت خانه‌هایمان فرا می‌خواند. آری، رسم دیرینه خانه تکانی آغاز می‌شود، آئینی سرشار از رمز و راز و زیبایی که نه تنها به پاکیزگی و نظافت منزل کمک می‌کند، بلکه به نوعی زدودن کهنگی و کدورت‌ها از زندگی و استقبال از سالی نو و پربرکت است.
خانه تکانی را چطور انجام دهیم؟
برنامه‌ریزی:
داستان پردردسر خانه‌تکانی در چندروزه پایان سال داستانی قدیمی ولی آشناست که همه را عاجز و خسته می کند. در قدم اول به آشنایی با مفهوم مدیریت زمان نیاز داریم. برای آشنایی با این مفهوم باید با اصول صحیح برنامه‌ریزی و اجرای درست آن آشنا شویم.
به تمام جزئیات فکر کنید و تمام احتمالات را درنظر بگیرید. از دراختیار داشتن قلم و کاغذ برای نوشتن ریز برنامه تا خرید وسایل موردنیاز مثلا نردبان برای دسترسی به وسایلی که در ارتفاع قرار دارند و لامپهایی که باید عوض شوند.
پس اولین قدم در خانه تکانی، برنامه‌ریزی دقیق و اصولی است. با توجه به زمان و امکانات خود، فهرستی از کارهایی که باید انجام دهید تهیه کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا از سردرگمی و اتلاف وقت جلوگیری کنید.
نوشتن برنامه چیزی است که نباید از آن غافل شد. شاید فکر کنید که خب باید لوستر را تمیز کنم، پرده را بشویم، پنجره را پاک کنم، جارو و تی بکشم اما به محض شروع ، تازه می‌بینید کارهایی که باید انجام بدهید، خیلی بیشتر از اینهاست، اما چون ننوشته بودید، در اجرا با مشکل روبه‌رو می‌شوید!
روش صحیح این است : اول یک بار تمام کار را در ذهنتان یک بار انجام دهید ، کلیه لوازم و موارد را تهیه و آماده کنید ، موانع را حذف کنید و سپس اقدام نمایید. نوشته شما باید شامل ابزار های لازم ، وسایل و زمان تخمینی مورد نیاز باشد.
و اما برنامه ای عالی تهیه کرده اید که در آن در 4 روز خانه تکانی تمام می شود. نتیجه ؟ خانه تکانی تا بعد از تحویل سال ادامه دارد. پس حتما لطفا بر طبق توانایی، بر اساس مدت زمان واقعی هر کار و بدون توقع زیادی از خودتان برنامه را بنویسید و کمتر خودتان را توانمند تر از چیزی که هستید تصور کنید.
وسایل اضافی را دور بریزید:
ابتدا از شر وسایلی که دیگر نیازی به آنها ندارید رها شوید. این کار نه تنها به نظم و پاکیزگی منزل کمک می‌کند، بلکه فضای بیشتری را برای شما ایجاد می‌کند. همچنن شاید وسایلی داشته باشید که هنوز کاملا قابل استفاده هستند و شما به آن نیازی ندارید، در پایان سال می توانید کارهای خیر انجام دهید و این وسایل را به خیریه ها تحویل دهید.
همه جا را منظم کنید:
پس از جدا کردن وسایل اضافه، وسایل باقی مانده را نظم‌دهی و ساماندهی کنید. از قفسه‌ها، جعبه‌ها، و سبدهای مناسب برای مرتب کردن وسایل استفاده کنید. در نظر داشته باشید که در حین نظم دهی، به نکات ایمنی توجه کنید و از انجام کارهای خطرناک خودداری کنید. در صورت نیاز، از افراد متخصص برای انجام کارهای سخت و طاقت‌فرسا کمک بگیرید، قرار نیست با بدنی خسته و دردناک بر سر سفره هفت سین بنشینید! بهای خانه تکانی نوروز، از بین رفتن سلامتی جسمی شما نیست!!!
همه چیز را تمیز کنید:
حالا که همه جا را مرتب کردید، وسایلی که نیاز به شست و شو دارند، مشخص می شوند، فرش ها، قالیچه ها، پرده و غیره. در این مرحله هرچیزی که نیاز است تمیز و شسته شود را مشخص کرده، بشویید و دوباره منظم کنید. اگر شستشو را قبل از نظم دهی انجام دهید، ممکن است دچار دوباره کاری شوید چراکه بعد از منظم کردن است که دقیقا مشخص می شود چه چیزهایی کثیف است!
نکته : از شوینده‌های مناسب و ملایم استفاده کنید تا به سلامتی خود و خانواده‌تان آسیب نرسد.
گردگیری و نظافت:
حالا که همه چیز شسته شده و منظم است، گردگیری کنید، از بالا به پایین شروع کنید و به تمام قسمت‌های خانه رسیدگی کنید، اگر قبل ازتمیز کاری و نظم ، گردگیری کنید، در هنگام جا به جایی وسایل، دوباره گرد و غبار بر روی وسایل خواهد نشست. بنابراین گرد گیری مرحله آخر است.
پیشنها می کنیم خانه تکانی را به فال نیک بگیرید و با نیت خیر و شادمانی این کار را انجام دهید. از اعضای خانواده خود در انجام کارها کمک بگیرید و این کار را به یک فعالیت گروهی و پرنشاط تبدیل کنید.
حتی می توانید در حین خانه تکانی، به موسیقی شاد گوش دهید و از این فرصت برای تجدید قوای روحی و روانی خود استفاده کنید. در پایان کار، با روشن کردن شمع و عود، فضای خانه را عطرآگین و دلنشین کنید!
کمک گرفتن در خانه تکانی
خانمِ خانه شروع به خانه تکانی کرده، در حین کار متوجه می شود وسیله ای که میخواهد زیر آن را تمیز کند سنگین است و کمک می خواهد. مرد خانه یا خسته است یا وقت ندارد!
حالا یا دعوا آغاز می شود و یا خانم خانه با صبوری خودش همه کارها را انجام میدهد که نتیجه اش کمردرد ، پادرد و … است و این سناریوی تکراری بسیاری از خانه هاست؛ خوب است بدانیم خانه تکانی، کار طاقت‌فرسایی است. با کمک گرفتن از دیگران، می‌توانیم از خستگی و استرس خود بکاهیم و از این کار لذت بیشتری ببریم.
حتی کمک گرفتن از اعضای خانواده، فرصتی برای ایجاد صمیمیت و همدلی بین شما و آنها است. خانه تکانی می‌تواند به یک فعالیت شاد و سرگرم‌کننده تبدیل شود. با دوستان و خانواده خود شوخی کنید و از این کار لذت ببرید.
به جای غر زدن و تنهایی جنگیدن با گرد و غبار، از یاری دیگران استقبال کنید و خانه تکانی را به یک تجربه شاد و خاطره‌انگیز تبدیل کنید. به یاد داشته باشید، هیچ کس به تنهایی نمی‌تواند از پس تمام کارهای خانه تکانی بربیاید. پس خجالت را کنار بگذارید و از دیگران کمک بخواهید.
مقالات پیشنهادی ما برای خانه تکانی:
بهترین روش تمیز کردن کاغذ دیواری
راهنمای تمیز کردن مبلمان پارچه ای
اشتباهاتی که در خانه تکانی می کنیم
تخمین های غلط
تخمین اینکه انجام هر کار چقدر زمان می‌برد، بسیار مهم است. اشتباهی که معمولا در این مرحله رخ میدهد، این است که کارها را کلی می‌بینید و چون به جزئیات کار فکر نمیکنید ، فراموش میکنید برای آنها زمان بگذارید، درنتیجه، در زمان اجرا مدام به زمان تخمینی اضافه می‌شود تا جایی‌که پیش‌بینی 2روزه شما حتی تا ساعت‌های بعد از تحویل سال هم کش می‌آید!
تقسیم کار اشتباه
بعد از برنامه‌ریزی دقیق و نوشتن گام به گام وظایف خانه تکانی، باید مشخص کنید کدام کار را چه کسی و در چه زمانی انجام دهد، یعنی باید به اولویت‌ها فکر کنید و با توجه به تواناهای هر فرد و مشغله های او، کارها را تقسیم کنید، توقع بیجا نداشته باشید، همه کارها را هم قبول نکنید. تعادل، مهم ترین موضوع است.
مهم است که توالی کارها درست پیش برود. برای این کار می توانید با افراد مشورت کنید و نظر آن ها را هم در نظر بگیرید و دیکتاتور نباشید! خانه تکانی اصولا پدیده ای شاد و مفرح باید باشد نه اجباری و نفرت انگیز!
در نظر نگرفتن بحران ها و گرفتاری ها
همیشه در نظر گرفتن احتمال‌ها و ریسک ها و چاره‌اندیشی برای آنها بسیار مهم است. مثلا قطع شدن آب یا برق یا سر رسیدن مهمان قبل از نوروز . یک سرماخوردگی ساده می تواند کل برنامه شما را مختل کند. باید برای پیش‌بینی هر کدام از این حوادث وقت بگذارید و چاره‌اندیشی کنید؛ یعنی سناریوی بحران داشته باشید.
شاید تصور کنید چیدن برنامه‌به صورت خیلی خیلی دقیق یک هنر است؛ در حالی که این یعنی زمینه‌چینی برای جاماندن از یک برنامه‌ریزی اصولی! پشت سر هم چیدن برنامه‌ها و میلیمتری بودن آنها باعث می‌شود یک اتفاق ساده، مثل یک تماس تلفنی 10دقیقه‌ای که حتی به آن فکر هم نکرده بودید چنان شما را از برنامه عقب بیاندازد که فکرش را هم نمی کردید و وقتی برنامه عقب افتاد همه چیز خراب می شود.
بنابراین این کارها را انجام دهید:
زمان استراحت: بدون درنظر گرفتن این زمان، خستگی در بدن جمع می‌شود و توان شما کاهش پیدا می‌کند، درنتیجه سرعت کار کم می‌شود. بین هر دو ساعت کار برای استراحت‌تــان دست‌کم 10دقیقه زمان درنظر بگیرید چیزی بخورید و دوباره کار!
زمانی برای دوش: بعد از پایان یک روز کاری، باید هر طور شده زمانی را به دوش گرفتن اختصاص بدهید.
زمان خالی : بله، دقیقا خالی! یعنی نیم ساعت که جدا از زمان‌های استراحت است و به هیچ چیز تعلق ندارد؛ حتی به چای خوردن! این زمان برای جبران عقب افتادگی هاست.
برای اینکه مروری بر اشتباهات رایج در خانه تکانی داشته باشیم، لیست زیر را مرور کنید :
سایر اشتباهات رایج در خانه تکانی:
- استفاده از شوینده‌های نامناسب
- گردگیری با دستمال‌های کثیف
- بلند کردن اجسام سنگین
- فراموش کردن نظافت نقاط کور
- عدم استفاده از دستکش
- عجله کردن
- عدم استراحت کافی
- بدخلقی و دعوا
- و …
همانطور که در این مقاله به تفصیل بیان کردیم، خانه تکانی اصولی و صحیح، نیازمند برنامه‌ریزی، نظم و دقت است. با اجتناب از اشتباهات رایج و به کارگیری نکات کلیدی، می‌توانیم این تجربه را به کاری لذتبخش و ثمربخش تبدیل کنیم.
در پایان، به یاد داشته باشیم که خانه تکانی، تنها به پاکیزگی ظاهری منزل محدود نمی‌شود. این آئین، فرصتی برای زدودن غبار کهنگی و کدورت از روح و جانمان نیز هست. با نیت خیر و شادمانی، خانه تکانی را آغاز کنیم و با استقبال از بهار طبیعت، نویدبخش سالی پربرکت و شادکام باشیم.
